W najbliższym czasie, zarówno we wrześniu, jak i na przełomie 2019/2020, wejdzie w życie wiele nowych przepisów i nowelizacji dotyczących podatku od towarów i usług. W tym artykule zostaną opisane dwie główne zmiany, które zaczną obowiązywać już od 1 września 2019 roku.
Z Dziennika Ustaw poz. 1018 możemy dowiedzieć się o powstaniu tzw. białej listy podatników VAT, na której będą umieszczeni czynni oraz zwolnieni podatnicy VAT. Przed dokonaniem transakcji, przedsiębiorcy będą mieli obowiązek sprawdzenia, czy rachunek bankowy ich kontrahenta znajduje się w tym wykazie.
Będzie istniała możliwość sprawdzenia statusu kontrahenta na dowolny dzień na przestrzeni ostatnich pięciu lat. Lista będzie dostępna za pośrednictwem systemu Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W tym systemie będą dostępne również numery rachunków rozliczeniowych oraz imiennych rachunków w SKOK.
Za poprawność i aktualność zamieszczonych w systemie danych odpowiedzialny jest szef Krajowej Administracji Skarbowej.
Nowe rozwiązanie ma swoje zalety, gdyż umożliwia weryfikację partnera biznesowego i zwiększa prawdopodobieństwo prawidłowego rozliczenia podatku, jednak drugiej strony, nie dopełnienie formalności związanych z nową regulacją powoduje poważne konsekwencje dla przedsiębiorców.
Gdy nabywca przeleje ponad 15 tys. zł na rachunek, który nie widnieje w wykazie, to odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą za zaległości podatkowe, za część podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającą na tę dostawę lub to świadczenie.
Kolejną, niemalże już pewną zmianą, jest obowiązkowy split payment dla konkretnych towarów i usług. Projekt ustawy został w ostatnich dniach (9 lipca) skierowany do pierwszego czytania. W myśl przepisów, które wejdą w życie 1 września, w przypadku sprzedaży towarów i usług wyszczególnionych w Załączniku 15 do ustawy o VAT, będzie obowiązywał mechanizm split payment. W kategorii usług są to np. usługi budowlane i budowlano-montażowe. Towary, których sprzedaż obciążona jest tym obowiązkiem, to m.in.: paliwa, węgiel i produkty węglowe oraz maszyny i urządzenia elektryczne.
Zleceniodawca wykonuje nadal tylko jeden przelew, z którego kwota netto jest przekazywana przez bank podmiotowi świadczącemu usługi, a podatek VAT jest przekierowywany na bezpłatnie prowadzony rachunek służący przedsiębiorcy do rozliczeń publiczno-prawnych.
Należy pamiętać, że takie rozwiązanie zmniejsza płynność finansową przedsiębiorstwa, gdyż przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności firma realnie dysponuje jedynie zarobioną kwotą netto. Dostęp do pieniędzy z rachunku przeznaczonego na VAT jest w myśl artykułu 108b, ust. 5, regulowany przez naczelnika stosownego urzędu skarbowego, więc możliwość wykorzystania tych środków w bieżącej działalności jest bardzo ograniczona.
Zastosowanie mechanizmu jest obowiązkowe dla transakcji o wartości 15 tys. zł lub więcej. W przypadku transakcji w walutach obcych należy odnosić się do równowartości tej kwoty, przeliczając na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Brak stosownej adnotacji, tj. „mechanizm podzielonej płatności” na fakturze, będzie skutkował sankcją w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze. Taka sama sankcja jest przewidziana dla nabywcy, który ureguluje kwotę podatku VAT w inny sposób, niż przewiduje to faktura split payment.