Blog

Advicero Nexia
Strona główna / Blog / Polskie organy podatkowe będą uprawnione do blokowania rachunków bankowych podatników – wprowadzenie tzw. STIR w Polsce

Polskie organy podatkowe będą uprawnione do blokowania rachunków bankowych podatników – wprowadzenie tzw. STIR w Polsce

Od stycznia 2018 roku w Polsce wprowadzono tzw. STIR – System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej. System jest zbiorem algorytmów wprowadzonych w celu analizy danych przekazywanych obowiązkowo przez instytucje finansowe (w tym banki) do polskich organów podatkowych. Celem wdrożenia tego systemu jest identyfikacja podatników unikających opodatkowania, a co za tym idzie zmniejszenie luki w podatku VAT poprzez przeciwdziałanie przestępstwom skarbowym popełnionym przy udziale sektora finansowego.

System w założeniu ma wychwytywać nietypowe transakcje i przekazywać informacje na ich temat organom podatkowym. W tym celu przeprowadzona zostanie analiza działań podatników za pośrednictwem instytucji finansowych w celu identyfikacji oszustw podatkowych na podstawie następujących kryteriów:

  • ekonomiczne – ocena transakcji pod kątem jej uzasadnienia z punktu widzenia działalności podatnika;
  • geograficzne – zawieranie transakcji z podmiotami z krajów, w których istnieje wysokie zagrożenie wyłudzeń skarbowych;
  • przedmiotowe – prowadzenie działalności gospodarczej wysokiego ryzyka z punktu widzenia podatności na wyłudzenia skarbowe;
  • behawioralne – nietypowe, w danej sytuacji, działanie przedsiębiorcy;
  • powiązań – istnienie powiązań między przedsiębiorcą a podmiotami, co do których występuje ryzyko, że uczestniczą lub organizują działania mające związek z wyłudzeniami skarbowymi.

Na podstawie uzyskanych informacji polskie organy podatkowe będą mogły zablokować rachunek przedsiębiorcy na 72 godziny, a także przedłużyć tę blokadę na okres do 3 miesięcy – gdy będzie istniało ryzyko wymuszenia kwoty przekraczającej 10 000 euro. W praktyce zastosowanie takiego mechanizmu może skutkować niewypłacalnością przedsiębiorcy i koniecznością zakończenia działalności gospodarczej.

W przypadku zablokowania konta, za zgodą Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, przedsiębiorca będzie mógł wykorzystać środki ze swojego rachunku bankowego jedynie w ograniczonym celu, w tym między innymi:

  • na wypłatę wynagrodzeń dla pracowników (dotyczy to umów o pracę zawartych co najmniej 3 miesiące przed datą zablokowania konta);
  • na świadczenia alimentacyjne lub rentowe;
  • na płatności innych zobowiązań podatkowych.

Opcja zablokowania konta bankowego nie będzie miała zastosowania do kont osób prywatnych. Jeśli jednak dany przedsiębiorca prowadzi tylko jedno konto zarówno dla celów biznesowych, jak i prywatnych, przepisy te będą miały zastosowanie do takich osób.

Chociaż sama ustawa obowiązuje od stycznia 2018 roku możliwość blokowania kwot na rachunkach bankowych zacznie obowiązywać od końca kwietnia 2018 roku.

Co ciekawe, podatnicy nie mają możliwości poznania algorytmów funkcji STIR – te znane są tylko Krajowej Administracji Skarbowej. W konsekwencji podatnicy nie będą mogli sprawdzić, dlaczego ich transakcja została uznana za podejrzaną.

Ze względu na silną ingerencję nowych przepisów w prawo własności i swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, wśród doradców podatkowych panuje przekonanie, iż przepisy te powinny być stosowane ostrożnie, gdy nie ma wątpliwości, że transakcja została wykorzystana do popełnienia przestępstwa. Blokowanie kont powinno być bowiem działaniem wyjątkowym, stosowanym w szczególnych okolicznościach. Jednak praktyka pokaże, jaki będzie stosunek urzędników podatkowych do tego zagadnienia.

This post is also available in: en - Polskie organy podatkowe będą uprawnione do blokowania rachunków bankowych podatników – wprowadzenie tzw. STIR w PolsceEN